BRUNO LATOUR BİR GÖÇEBEBİLİM ÖRNEĞİ OLARAK OKUNABİLİR Mİ? *

ÖZET

Bu metin, günümüz interdisipliner çalışma yaklaşımları doğrultusunda insan bilimleri ya da daha doğru bir ifadeyle insan-sonrası bilimlerinin gelişimi için ihtiyaç duyulan bağlantıları sıklaştırma doğa ve kültür arasındaki süreksizliği yeniden ve sürekli bir doğakültürler olarak okuma olanaklarını çoğaltma girişimi olarak hazırlanmıştır. Bu bağlamda Gilles Deleuze ve Felix Guattari olarak isimlendirilen bir düşünce hattı ile Bruno Latour olarak isimlendirilen düşünce hatları arasında yeni ağlar örülmeye çalışılmıştır. Metin düşünce hatlarını baştan sona özetlemek yerine, daha önce dokusu sıkılaştırılmamış spesifik bir alana odaklanarak Deleuze ve Guattari‟nin göçebebiliminin Latour‟daki karşılığını araştırmakla sınırlandırılmıştır. Bu bağlamda ilk olarak iki düşünce hattında ortaklaştırıcı kuvvetler olarak Gabriel Tarde ve Wilhelm Gottfried Leibniz devreye sokulmuştur. Daha sonra göçebelikten bahsedebilmek için gerekli olan yersizyurtsuzlaşma stratejilerinin Latour‟daki karşılığı tartışılmıştır. Bu bağlamda strateji farklılıkları diyalektiğe ya da eleştiriye tabi tutulmadan gösterilerek derinlik modelleri yerine ağ modellerinin sürdürülmesine çabalanmıştır. Bu çaba için özellikle organsız bedenler kavramı üzerinden iki düşünce hattının bedenlerine yoğunlaşılmış ve bir OsB örneği olarak Latour‟un bedeninin gösterimi amaçlanmıştır. Bunun devamında zamana ve zamansallığa ilişkin bir tartışma açılarak iki düşünce hattı arasında yersizyurtsuzlaşma, yeniden yurtlanma ve yeniden yersizyurtsuzlaşma sürecinin açtığı patikalar gösterilmiştir. En sonunda göçebebilimin Deleuze ve Guattari düşüncesindeki ölçütlerinin Latour‟daki karşılığı gösterilerek, Latour'un bir göçebebilim örneği olarak okunabileceği ifade edilmiştir.

Anahtar sözcükler: Deleuze ve Guattari, Latour, organsız beden, zaman/zamansallık, göçebebilim, yersizyurtsuzlaşma.

ABSTRACT

This text has been prepared as an attempt to tighten the connections needed for the development of human sciences, or more accurately, post-human sciences, in line with today's interdisciplinary study approaches, and to increase the possibilities of re-reading the discontinuity between nature and culture as a continuous naturecultures. In this context, new networks have been tried to be woven between a line of thought called Gilles Deleuze and Felix Guattari and a line of thought called Bruno Latour. Rather than summarizing the lines of thought throughout, the text is limited to investigating the equivalent of Deleuze and Guattari's nomad science in Latour by focusing on a specific area whose texture has not been tightened. In this context, Gabriel Tarde and Wilhelm Gottfried Leibniz have been first considered as associative forces in the two lines of thought. Then, Latour's equivalent of the deterritorialization strategies necessary to talk about nomadism is discussed. In this context, efforts have been made to maintain network models instead of depth models by showing strategy differences without being subjected to dialectics or criticism. For this effort, the bodies of two lines of thought were focused on, especially through the concept of bodies without organs, and the aim was to present Latour's body as an example of BwO. Following this, a discussion on time and temporality has been opened, and the paths opened by the process of deterritorialization, reterritorialization, and redeterritorialization between the two lines of thought have been shown. Finally, by showing the equivalent of the criteria of nomad science in Deleuze and Guattari's thought in Latour, it has been stated that Latour can be read as an example of nomad science.

Keywords: Deleuze and Guattari, Latour, body without organs, time/temporality, nomad science, deterritorialization

File

pdf1-bltyvz1.pdf