ÖZET
Bu yazı, iki farklı, hatta birbirine zıt dünya anlayışının, realizm ve idealizmin özne anlayışlarına Bergsoncu eleştirileri kapsıyor. Realizm ve idealizmin, birbirinden çok farklı olması beklenen özne anlayışlarının ortak noktasının, nesneler dünyasıyla öznenin algısı arasında ontolojik bir farktan yola çıkarak şekillenmeleri olduğunu göstermeye çalışıyor. Özne sorununun düzlemini değiştirerek farklı bir temelden yola çıkan ve konuya yeni bir bakış getiren Bergson’un özne anlayışının ise özellikle öznenin kendi algısı için daha sağlıklı bir alternatif oluşturduğunu savunuyor.
Anahtar Sözcükler: özne, realizm, idealizm, Bergson, fark
ABSTRACT
This paper contains a Bergsonian critique to subject accounts of realism and idealism; two distinct, even opposing understanding of the world. Even though there is a supposition about subject accounts of realism and idealism, basicly that they must be fundamentally different from one another, this paper tries to show that they both are founded upon the same assumption which is: World of the matter is fundamentally different from subject’s perception of it. In this paper argument will be that Bergson changed the plane of argument by simply changing above mentioned assumption and his fresh account of subject could be a healthier alternative especially for subject’s perception of itself.
Key words: subject, realism, idealism, Bergson, difference