ABSTRACT
The present paper offers a critical reading of the semantic shift active on the monumental structure in Budapest which, as a city, started to serve as an exhibition itself. The alterations in the meaning of monuments are highly dependent to the circumstantial existence affected by the politics of the current time. While the changes in the meanings depend on time and it is impossible to stabilize them; still the implementation of power pushes for the transformation of the signification of monument to support the maintenance of the system. In case of the monuments in Budapest, which were built either by outsider Soviet rule or by the communist regime of the country, they started a second life to relate oppressive governance with past so to become a part of Europe and justify the present politics inside the borders. These attempts of creating a new present with its own exhibition techniques to create a unified and functional image of a certain place are named as musealization in the frame of this paper. However musealization is a final point in a long process of transforming the meanings. To elaborate the process this paper analyzes the chaotic form of transformation via the help of another museal structure: wunderkammer. While not attempting to present an overall frame of the present politics in Hungary; this paper aims to present the route of a cultural change which leads to the transformation of politics after the fall of the Soviets.
Keywords: Budapest, De-Sovietization, East and Central Europe, Musealization
ÖZET
Bu makale Budapeşte, Macaristan’daki anıtsal yapılar üzerinde etkin olan semantik dönüşümün ve bunun sonucunda şehrin kendisinin bir sergiye dönüşmesinin eleştirel bir okumasını yapmakta. Anıtların anlamlarındaki değişimler dönemin siyasetinin etkilerine hayli açık bir şekilde anlık varoluşlarının bir parçasıdır. Anlamdaki değişimler zamanın geçişiyle alakalı ve sabitlenmeleri imkânsız olmasına rağmen iktidarın uygulanması sistemin devamlılığı için anıtların anlamlarının değiştirilmeleri yönünde gerçekleşebilir. Ya dış güç olarak Sovyetler ya da içerideki komünist rejim tarafından dikilmiş Budapeşte’deki anıtların Avrupa’nın bir parçası olmak ve sınır içi siyaseti meşrulaştırmak için baskıcı yönetimleri geçmişle eşleştiren bir ikinci hayat yaşamaya başladıklarını görürüz. Kendi sergileme tekniklerini oluşturarak belirli bir yerin tekilleştirilmiş ve işlevsel bir görünümünü yaratma çabaları bu yazıda müzeleşme olarak ele alınacaktır. Fakat müzeleşme anlamın değişmesine dair uzun bir sürecin nihai noktasıdır. Bu süreci detaylandırmak için makalede başka bir müzesel yapıdan, harikalar odasından yardım alınarak karmaşık dönüşüm süreci analiz edilecektir. Macaristan’daki siyaseti etraflıca inceleme amacı gütmemekle beraber bu makale Sovyetler’in dağılmasından sonraki siyasetin dönüşümünde payı olan kültürel değişim sürecini sunmayı amaçlamaktadır.
Anahtar Sözcükler: Budapeşte, Sovyetsizleştirme, Doğu ve Orta Avrupa, Müzeleşme