ÖZET
Her sanat eylemi bir olaydır ve yaşamın alt katmanlarını ve dönüşümlerini ifade eder. Bu konuda en başarılı sanat, tarih boyunca müzik olmuştur. Müzik insanı, dışsal dünyanın sınırlarından, baskılarından, nesnelerinden ve koşullarından özgür kıldığı gibi kendimizde dâhil her şeyi birçokluk ve yeğinlik olarak algılamamıza da imkân verir. Bir bakıma müzik insanı kendisi dışındaki dünyaya, daha genel olarak kozmosa açar. Pythagoras, müzik ve kozmik düzen arasındaki bağlantıyı kuran ilk filozoftur. Pythagoras sayıyı, tüm geometrik ve fiziksel formların üretici gücü olarak görür ve gezegenlerin hareketlerinde hem müzikal hem de sayısal bir uyum bulur. Deleuze ve Guattari ise müziğin özü, göksel döngülerin mikroskobik düzeninde değil, enine yanılmaların moleküler alanında bulur. Deleuze ve Guattari ’ye göre müzik, modern dünyada bireysellik kavramının yeniden sorgulanmasına yol açar. O, insana, kendisinin özdeş bir yapıdan ziyade bir “farklılık” olduğunu hatırlatır. Bu açıdan müzik, insana ve evrene ilişkin yeni değerlendirmelerde farklı bir bakış açısı sunmaktadır. Bir müzik eseri dinlediğimizde artık uzayda değil, zamanın içindeyizdir. Çünkü müzik “zaman – blokları” yaratır. Farklılığın ve oluşun gücü olarak zamanda düşünmek, virtüelden edimsele ya da edimselden virtüele gidip gelmektir. Adorno’nun belirttiği gibi, “biz müziği değil; müzik bizi anlamaktadır.” Başka bir deyişle insan kendisi de dâhil olmak üzere müzikle kozmosun içindeki her şeyin ritmini hissedebilme imkânı bulur.
Anahtar Sözcükler: Müzik, felsefe, müzik felsefesi, zaman - blokları, ses - blokları.
ABSTRACT
Every art action is an event and expresses the sub-layers and transformations of life. One of the most successful arts on this subject has been music throughout history. Music frees the human being from the pressures, objects and conditions of the external world and allows us to perceive everything, including ourselves, as a multitude and intensity. In a sense, the music opens up to the world outside of itself, more generally to the cosmos. Pythagoras is the first philosopher to establish the connection between music and cosmic order. Pythagoras sees the number as the productive force of all geometric and physical forms and finds a musical and digital harmony in the movements of the planets. Deleuze and Guattari find essence of music not in the macroscopic order of celestial cycles, but in the molecular domain of transverse becomings. According to Deleuze and Guattari, music leads to a re-questioning of the concept of individuality in the modern world. It reminds man that he is a de difference rather than an identical structure. In this respect, music offers a different perspective on new assessments of man and the universe. when we listen to a piece of music we are no longer in space but in time. Because music creates time-blocks. Think of time as the power of difference or becoming. whereby we move from the virtual to actual, from actual to virtual. As Adorno has stated: "we don't understand music, it understands us.” In other words, human beings have the opportunity to re-feel the rhythm of everything in the cosmos, including music.
Keywords: Music, philosophy, philosophy of music, time - blocks, sound - blocs.