ÖZET
Geçtiğimiz yüzyılın önemli isimlerinden Michel Foucault, Cinselliğin Tarihi adlı eserinde, antikçağın etik anlayışını ve bu çağda etik öznenin nasıl kurulduğu çözümlemektedir. Foucault, Yunanların "kendilik yönetimi" temasına bağlı olarak gelişen ahlak anlayışları üzerinden, "etik özne"yi, etik töz, özneleştirme kipi, asetizm biçimi (kendilik teknikleri) ve ahlaki erek (telos) olmak üzere dört yönüyle inceler. Yunanların yaşamlarını adeta bir sanat eserine çevirircesine yontma arzusuna dayanan bu etik kavrayış, Foucault'nun çalışmalarında aphrodisia, chresis, enkrateia ve sophrosune olmak üzere antikçağa ait olan dört kavram üzerinden irdelenmektedir. Bu çalışmamızda, Foucault'nun Cinselliğin Tarihi adlı eserinde üzerinde durduğu aphrodisia, chresis, enkrateia ve sophrosune kavramlarından hareketle, Yunan kültüründe etik öznenin nasıl kurulduğunu ve Yunan ahlakının günümüz insanı için ne anlam ifade ettiğini tartışmayı amaçlıyoruz.
Anahtar Sözcükler: Foucault, aphrodisia, chresis, enkrateia, sophrosune.
ABSTRACT
Michel Foucault, who is one of the important names of last century, analyzes the ethical view of Ancient times and how the ethical subject was established in this era in his book titled The History of Sexuality. Foucault examines the ethical subject in four ways as ethical substance, subjectivism, the form of ascetism (techniques of self) and moral appeal (telos) through the approaches of ethics developed by Greeks’ “self-management” theme. This ethical conception based on Greeks’ desire to sculpt their lives into a work of art is examined through four concepts belonging to Antiquity, including aphrodisia, chresis, enkrateia and sophrosune in Foucault's works. In this work, we aim to discuss how ethical subject in Greek culture is established and what Greek morality means for today's people, moving from the concepts of aphrodisia, chresis, enkrateia and sophrosune, which Foucault considers in his History of Sexuality.
Keywords: Foucault, , aphrodisia, chresis, enkrateia, sophrosune.