IMMANUEL KANT’IN SAF AKLIN ELEŞTİRİSİ ESERİNDE DİYALEKTİK KAVRAYIŞI

ÖZET

Bu çalışmada, Saf Aklın Eleştirisi eserinde Immanuel Kant’ın diyalektiği kavrayış biçimini ele almayı, bu diyalektik kavrayışın hem Kant düşüncesi içerisindeki merkezi konumunu hem de diyalektik düşünce tarihindeki önemini göstermeyi hedeflemekteyiz. Kant’ın diyalektiği kavrayışı anlaşılmadan saf akla yönelik eleştiriyi anlamak mümkün olmadığı gibi Kant’ın eleştirel projesini bütünlüklü olarak kavramak da zordur. Çünkü eleştiri tam da bu diyalektik hareketle ilişkili olarak ortaya çıkan transandantal yanılsamaya yöneliktir. Diğer taraftan Kant’ın diyalektiği kavrayış biçimi diyalektik üzerine olan felsefi düşünce tarihinde bir kırılma noktasına işaret eder. Kant’ın diyalektiği kavrayışı kendinden önceki diyalektik kavrayış biçimlerinden belirgin bir biçimde farklıdır. Bu nedenle bilgi ve diyalektik ilişkisinin nasıl dönüştüğünü görebilmek için de Kant’ın diyalektiği nasıl kavradığını incelemek önemlidir.

Anahtar Sözcükler: Metafizik, Bilim, Sentetik a Priori Yargı, Yanılsama, Diyalektik, Eleştiri.

ABSTRACT

The aim of this study is to deal with Immanuel Kant's way of understanding dialectics in order to show both the central position of the dialectical understanding in Kant's thought and its importance in the history of dialectical thought. It is not possible to understand the critique of pure reason without understanding Kant's dialectic understanding, and it is also difficult to grasp Kant's critical project as a whole because the criticism is directed towards the transcendental illusion that arises precisely in connection with this dialectical movement. On the other hand, being noticeably different from the previous dialectical forms, Kant's understanding of dialectic indicates a breaking point in the history of philosophical though on dialectics. Therefore, in order to see how the relationship between knowledge and dialectics has transformed it is highly important to examine how Kant understands dialectics.

Keywords: Metaphysics, Science, Synthetic a Priori Judgment, Illusion, Dialectics, Critique.