ABSTRACT
What is to be said of Chaos, the real step child of philosophy, today? Is it still a mythological surplus of philosophical thought to which every indeterminatess of becoming can be attributed? Or is it a major disquitening element beneath every thought of order? In this paper, I would like to shed some light on the constitution of the images of order and continuity in the philosophy of Aristotle by considering some of the geneaological themes and analyses in Nietzsche, Foucault and Deleuze and by re-touching chaos, one of the prominent geneaological operator of philosophical thought since the very beginning. Although the general view of the idea of order in ancient Greek philosophy can be presented as the symmetrical positions between macrocosmos and microcosmos, Aristotle has gained a special room in this context by introducing the problem of potential and actual levels of order. Idea of order is a junction point in which there are wealthy contents including ontological disputes as well as ethical and political matters. As a call to the geneaology of the idea of order, this text aims to make a creative close reading of Aristotle’s ideas of order and continuity in order to uncover the non-continual, rupturable and swerving chaotic elements captured by the idea of order itself.
Keywords: Order, continuity, chaos, deviation, actual, potential, epistemological curtain.
ÖZET
Felsefenin hakiki üvey çocuğu olan Kaos hakkında ne söylemeli bugün? O, oluşun her belirsizliğinin kendisine yüklenebileceği, felsefi düşüncenin mitolojik bir artığı mıdır hâlâ? Yoksa her düzen düşüncesinin altındaki başlıca endişe verici öğe mi? Bu yazıda, Nietzsche, Foucault ve Deleuze’deki soykütüksel temalar ile çözümlemelerden bazılarına değinerek ve en başından beri felsefi düşüncenin önemli bir soykütüksel işlemcisi olan kaosa yeniden temas ederek, Aristoteles felsefesinde düzen ve süreklilik imgelerinin kuruluşuna açıklık getirmek istiyorum. Antik Yunan felsefesinde düzen düşüncesine ilişkin genel manzara makrokozmos ile mikrokozmos arasındaki simetrik konumlar şeklinde sunulabilir olsa da, Aristoteles düzenin potansiyel ve edimsel düzeyleri sorununu gündeme getirerek bu bağlamda özel bir yer tutmaktadır. Düzen fikri, etik ve politik meselelerin yanı sıra ontolojik tartışmaları da içeren zengin içeriklerin bağlantı noktasıdır. Düzen fikrinin soykütüğü için bir çağrı olan bu metin, bizzat düzen fikri tarafından ele geçirilmiş sürekli-olmayan, kesintili ve sapma halindeki kaotik öğeleri açığa çıkarmak amacıyla Aristoteles’in düzen düşüncesine yaratıcı bir yakın okuma yapmayı amaçlamaktadır.
Anahtar sözcükler: Düzen, süreklilik, kaos, sapma, edimsel, potansiyel, epistemolojik perde.