ÖZET
Bu çalışma, Hegelci ve Marksist diyalektiğin alışıla gelmiş anlamda sıradan bir yöntem olmadığını göstermeyi amaçlamaktadır. Hegel ve Marx’ta diyalektiğin bir eleştirel yöntem olduğu vurgulanmakta, bu açıdan her iki filozofun içkin bir eleştiriye dayanan diyalektik bilim dizgeleri karşılaştırılmaktadır. Sonuç olarak farklılıklarının yanı sıra, her iki filozofta da diyalektiğin en özgün anlamıyla bir eylem felsefesi olduğu savı savunulmaktadır.
Anahtar Sözcükler: Hegel, Marx, içkin eleştiri, diyalektik, bilimsel yöntem, eylem (praksis) felsefesi.
ABSTRACT
This paper aims to show that Hegelian and Marxist dialectics is not one among the ordinary methods available in Western philosophy. It is argued that this method is rather of the critical kind, and that both philosophers’ dialectical scientific heurustics, which rely on an immanent criticism, need to be compared. It is finally argued that despite the relevant differences between the two, each philosophers’ dialectics still appears as an original example for a philosophy of praxis.
Keywords: Hegel, Marx, imamnent criticism, dialectics, scientific method, philosophy of praxis.